از جمله مقاطع فولادی که به گونه‌های متفاوتی در دسترس است و برای کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد، انواع تیرآهن نام دارد. مهمترین عملکرد تیرآهن تحمل بار در سازه‌های فولادی است به همین دلیل برای انتخاب نوع مناسب یک تیرآهن به جهت بکارگیری در تولید انواع سازه به شاخصه‌های فیزیکی آن بیشتر دقت می‌شود. اما همانطور که اشاره کرد، برای تیرآهن انواع و اقسام وجود دارد که یکی از مهمترین آنها هاش بوده که ما در این مقاله قصد داریم در خصوص تفاوت‌های این دو مقطع فولادی صحبت کنیم.
تفاوت ظاهری تیرآهن معمولی با تیرآهن هاش
این دو مقطع فولادی در شکل و ظاهر سطح مقطع با یکدیگر تفاوت‌های عمده‌ای دارند. در واقع سطح مقطع تیرآهن معمولی به شکل حرف I بوده و سطح مقطع تیرآهن هاش به شکل H در نظر گرفته می‌شود. هر کدام از این دو تیرآهن از یک بال بالا، پایین و البته جان تشکیل شده و تفاوت‌شان فقط در اندازه بال و جان است. گفتنی است که تیرآهن معمولی معمولاً در ارتفاع 80 تا 600 میلی‌متر ساخته می‌شود اما تیرآهن هاش در ارتفاع 100 تا 1000 میلی‌متر تولید خواهد شد.
تفاوت تیرآهن معمولی با تیرآهن هاش در کاربرد
به طور کلی از هر کدام از این دو تیرآهن برای ساخت و ساز انواع سازه در نظر گرفته می‌شود. اما با توجه به ویژگی‌های تیرآهن هاش و به علت نوع سطح مقطع آن برای مواردی که نیاز به طول 100 متر وجود دارد بکارگیری خواهد شد این در حالی است که برای ساخت تیرآهن معمولی حداقل 30 متر در نظر گرفته خواهد شد. این موضوع سبب می‌شود که استفاده از هاش بیشتر از تیرآهن معمولی باشد.
تفاوت عمده‌ی دیگری که در این دو تیرآهن وجود دارد این است که نوع تیرآهن هاش بیشتر در صنایع مختلف بکاریگری می‌شود و این موضوع برای تیرآهن معمولی صدق نمی‌کند. ضمناً با توجه به اینکه سایز عرض بال و جان در هاش هم اندازه است به خوبی می‌تواند در برابر نیروهای خمشی یا برشی عملکرد بهتری نسبت به تیرآهن معمولی داشته باشد.
تفاوت تیرآهن معمولی با تیرآهن هاش در تحمل بار
تیرآهن هاش از مقاومت بهتری در تحمل بار برخوردار است که این موضوع در تیرآهن معمولی کمتر دیده می‌شود. به طور کلی با توجه به اینکه هاش از پهنای بال بیشتری برخوردار است، به خوبی می‌توان مقاومت یک سازه را افزایش دهد که چنین قابلیتی در تیرآهن معمولی به ندرت پیش خواهد آمد.
تفاوت تیرآهن معمولی با تیرآهن هاش از نظر استحکام
تفاوت دیگری که میان تیرآهن معمولی و تیرآهن هاش وجود دارد این است که تیرآهن معمولی از یک سطح مقطع کوچکتر برخوردار است، به همین دلیل اگر نیاز به در نظر گرفتن استحکام بیشتر برای سازه‌ها وجود داشته باشد، به سراغ نوع هاش خواهند رفت. بیشترین استفاده از تیرآهن هاش در راه‌سازی، تولید ماشین آلات سنگین و سدسازی است.
مزایا و معایب استفاده از انواع تیرآهن‌ها
استفاده از کلیه تیرآهن‌ها در ساخت و ساز ساختمان و بناها می‌تواند دارای یکسری مزایا و معایب باشد که در ادامه به مهمترین آنها خواهیم پرداخت:
مزایا استفاده از تیرآهن هاش و تیرآهن معمولی
- متصل کردن فوق العاده راحت قطعات سازه به همدیگر.
- اجرای بسیار سریع در نصب قطعات.
- کاهش اشغال فضا در برابر استفاده از بتن آرمه.
- قابلیت گسترش سازه حتی بعد از پایان کار.
- استفاده آسان حتی در ارتفاع.
- قابلیت استفاده از قطعات از پیش تولید شده.
معایب استفاده از تیرآهن هاش و تیرآهن معمولی
- کم شدن مقاومت فولاد (در دماهای بسیار بالا).
- هزینه‌های زیاد به جهت نگهداری تیرآهن در برابر خوردگی و موارد دیگر.
- جوش بی‌کیفیت به علت بکارگیری از وسیله‌های قدیمی.
- به طور کلی برای استفاده از انواع تیرآهن باید نوع کاربری تیرآهن و مفید بودن آن را در نظر گرفت تا بتوان یک انتخاب صحیح داشت.
