به گروهی از فولادها که از نوع کربنی یا آلیاژی هستند و به جهت تولید قالب یا ابزارهای مختلف بکارگیری میشوند، فولاد ابزار گفته میشود. از ویژگیهای فولاد ابزارها میتوان به مواردی مانند مقاومت عالی در برابر سایش، سختی مناسب و قابلیت حفظ لبه برش دهنده اشاره کرد. به طور کلی فولاد ابزارها برای تغییر شکل دیگر موادها مورد استفاده قرار میگیرند. دقت کنید که انتخاب فولاد آلیاژی ابزار بسته به نوع کاربرد آنها داشته که در ادامه به اقسام آنها اشاره خواهیم کرد.
فولاد ابزاری چیست؟
به طور کلی باید برای تعریف فولاد ابزار به آلیاژهای کربنی و گروه دیگری از عناصر فولادی اشاره کرد که با استفاده از آنها به تولید انواع ابزار پرداخته میشود. گفتنی است که از فولاد ابزار برای تولید ابزارهای دستی، متهکری و ماشینکاری بهره گرفته میشود که از جمله میتوان به چکشهای دستی یا چاقو اشاره کرد.
انواع فولاد ابزار سازی
برای آنکه بتوان فولاد ابزار مناسب را انتخاب کرد باید به ویژگیهای مختلفی از آن توجه نمود و در درجه اول باید حساسیت آن را در برابر انقباض در نظر گرفت. به طور کلی فولادهای مناسب ابزار با توجه به موارد مختلف و کاربردهای گوناگون در گریدهای بسیاری تولید میشوند که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میکنیم.
- فولاد سرد کار
فولادهای سرد کار برای ساخت ابزارآلات ماشینی و دستی مورد استفاده قرار میگیرند که به چندین دسته تقسیمبندی خواهند شد:
فولاد آبدهی شده در روغن
فولادهای در روغن آبدهی را میتوان جزو پرمصرفترین فولاد ابزارها قرار دارد که از جمله خصوصیتشان، سختی خوبی است که از خود نشان میدهند، خصوصاً اگر این سختی در دماهای کم آبدهی باشد. ضمناً محافظت از لبههای تیز در ابزار برشی نیز از دیگر ویژگیهای این دسته از فولاد سرد کار به حساب میآید. البته بکارگیری از این نوع فولاد سردکار در زمان برش با سرعت بالا با ضعفهایی روبرو است که آن را به نقطه ضعف اساسی اینگونه فولاد ابزارها تبدیل کرده است. بیشترین استفاده از فولاد آبدهی شده در روغن برای تولید میله خواهد بود.
فولاد آبدهی شده در هوا
تنوع در این دسته از فولاد ابزار بسیار زیاد است و معمولاً برای تولید ابزارهایی مورد استفاده قرار میگیرند که در آن چقرمگی محصول از هر خصوصیت دیگری مهمتر است. از قابلیتهای اینگونه فولاد ابزار قابلیت ماشین کاری آن است و در کنار آن از ویژگی سختی و سایش مناسب نیز برخوردار هستند. در نظر داشته باشید که بیشترین استفاده از اینگونه فولاد ابزار در ساخت لمینیت و قالبهای سکهزنی است.
فولاد ابزار کربن-کروم بالا
استفاده از این نوع فولاد سرد کار محدود بوده چرا که برای جایگزینی فولاد ابزارهای تندبر که در ادامه به آن میپردازیم، در نظر گرفته شدهاند. تنها نقطه ضعف فولاد ابزار کربن-کروم سختی پایین آن در زمان برش با سرعت بالاست. با این حال مقاومت سایشی بسیار فوق العادهای دارد. از انواع این نوع فولاد ابزار میتوان به فولاد زنگنزن اشاره کرد و استفاده از آن در دستگاههای برشزنی کاغذ خواهد بود.
فولاد گرم کار
همانطور که از نام این نوع فولاد ابزار مشخص است، بیشترین کاربرد آن در شکل یا برش دادن موادها در دماهای بسیار بالا خواهد بود. تفاوت فولاد گرم کار با سرد کار در این است که مقاومت آن در گرمای زیاد بسیار عالی خواهد بود. ضمناً در برابر شوکهای حرارتی نیز استحکام خوبی از خود نشان میدهد. از این نوع فولاد ابزار بیشتر در ریختهگریهای تحت فشار و همچنین قالبهای آهنگری استفاده میشود.
فولاد تندبر
بیشترین کاربرد فولاد ابزار تندبر در ابزاهایی مانند فرز، تراش یا مته است و از خصوصیات آن میتوان به مقاومت و سختی خوب آن در برابر حرارت بازپخت اشاره کرد به طوری که تا حداقل دمای 600 درجه را نیز تحمل میکند. گفتنی است که عملیات حرارتی خاصی بر روی فولادهای پر آلیاژ شکل میگیرد تا در نتیجه به یک مقاومت مناسب در برابر دماهای زیاد برسد.
برای بررسی قیمت و خرید تیرآهن وارد لینک روبرو شوید – قیمت تیرآهن