این مطلب به اصطلاح CIP که مخفف Carriage and Insurance Paid To است، به‌عنوان یکی از اصطلاحات کلیدی در زمینه بازارهای جهانی می‌پردازد. این اصطلاح که به پرداخت کرایه حمل و بیمه کالا تا مقصد اشاره دارد، در فرایند معاملات تجاری از اهمیت چشمگیری برخوردار است و توافق بر روی این اصطلاح می‌تواند تأثیر مستقیمی بر شرایط معامله و مسئولیت‌های طرفین داشته باشد.
در این مقاله، به بررسی مفهوم و معنای دقیق اصطلاح CIP پرداخته خواهد شد و سپس تعهدات فروشنده و خریدار در این نوع قراردادها به‌تفصیل بررسی خواهند شد. همچنین، اهمیت توافقات صریح برای حفاظت از حقوق و تعهدات طرفین و نکات کلیدی مرتبط با بیمه کالا و مخاطرات در حین حمل‌ونقل، به‌عنوان بخش‌های مهم مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت. این بررسی نه‌تنها شما را با مفهوم اصطلاح CIP آشنا می‌کند، بلکه به تبیین نکات مهمی که در معاملات بین‌المللی باید مدنظر قرار گیرند، می‌پردازد.
CIP پرداخت كرايه حمل و بيمه كالا تا مقصد
اصطلاح CIP به معنای “پرداخت کرایه حمل و بیمه (نام محل مقرر در مقصد) ” است. این اصطلاح در حوزه تجارت بین‌المللی برای تنظیم شرایط حمل و انتقال کالاها به مقصد مشخص به کار می‌رود.
به‌موجب این اصطلاح، فروشنده مسئول حمل و بیمه کالا تا مقصد معین (نام محل مقرر در مقصد) می‌شود. این بدین معناست که فروشنده کالا را به حمل‌کننده‌ای که خود انتخاب کرده، تحویل می‌دهد و همچنین باید هزینه‌های حمل و بیمه کالا را تا مقصد مربوطه پرداخت نماید.
فروشنده نه‌تنها باید هزینه‌های حمل و بیمه را پرداخت کند؛ بلکه مسئولیت بیمه کالا را تا مقصد، به عهده دارد. اگر کالا در حین حمل و ترتیبات مربوطه آسیب ببیند یا از بین برود، فروشنده ملزم به پوشش هزینه‌ها و خسارت های مربوطه می‌شود.
خریدار باید توجه داشته باشد که طبق اصطلاح CIP، فروشنده ملزم به تهیه حداقل پوشش بیمه است. درصورتی‌که خریدار نیاز به پوشش بیمه بیشتری داشته باشد، باید با فروشنده توافق کند یا خود ترتیبات بیمه اضافی را فراهم کند.
تحویل کالا توسط حمل‌کننده، هر شخص یا شرکتی که در قرارداد حمل‌ونقل مشغول به حمل کالا از طریق راه‌آهن، جاده، دریا، هوا یا ترکیبی از این مسیرها است، انجام می‌شود. اگر از حمل‌کنندگان متعدد برای حمل کالا به مقصد مشخص استفاده شود، مسئولیت خطرات به تاخیر می‌افتد تا زمانی که کالا به نخستین حمل‌کننده تحویل داده شود.
اصطلاح CIP نه‌تنها تشریفات حمل و انتقال کالا را مشخص می‌کند؛ بلکه مسئولیت‌ها و تعهدات دقیقی را بر عهده فروشنده قرار می‌دهد. خریدار نیز باید با دقت مفاد این اصطلاح را درک کند و در صورت نیاز به پوشش بیمه اضافی، توافقات لازم یا اقدامات مورد نیاز را انجام دهد.
تعهدات و الزامات فروشنده در CIP
فروشنده در چارچوب قراردادهای CIP با تعهدات گسترده‌ای روبرو می‌شود که نقش بنیادین در جریان حمل و بیمه کالا تا مقصد دارد که در ادامه به جزئیات آنها خواهیم پرداخت:
تهیه کالا مطابق قرارداد فروشنده ملزم به تهیه کالا و سیاهه تجاری یا پیام الکترونیک معادل آن، طبق شرایط قرارداد فروش و هر گونه گواهی مطابقت دیگری که در قرارداد درخواست شده باشد، است.
مجوزها، اجازه‌نامه‌ها و تشریفات فروشنده مسئولیت و هزینه خود را برعهده گرفته و هر گونه مجوز یا اجازه‌نامه رسمی برای صدور کالا را اخذ و در صورت لزوم تشریفات گمرکی لازم جهت صدور آن را انجام می‌دهد.
قرارداد حمل و بیمه شامل شرایط زیر می‌شود:
الف) قرارداد حمل: فروشنده باید طبق شرایط متداول و به هزینه خود، قرارداد حمل کالا را از راه عادی و برحسب عرف به نقطه توافق شده در محل مقرر در مقصد منعقد کند.
ب) قرارداد بیمه: فروشنده باید به هزینه خود و به ترتیب توافق شده در قرارداد، برای کالا بیمه باربری فراهم نماید به‌گونه‌ای که خریدار یا هر شخص دیگری که نفع قابل بیمه در کالا دارد، بتواند مستقیماً از بیمه‌گر خسارت را دریافت کند و برای خریدار، بیمه‌نامه یا مدرک دیگری دال بر بیمه کالا تهیه کند.
۴: تحویل‌دادن فروشنده باید کالا را جهت حمل به نقطه توافق شده در محل مقرر، در تاریخ یا ظرف مدت توافق شده، به حمل‌کننده طرف قرارداد یا نخستین حمل‌کننده تحویل دهد.
۵: انتقال خطر فروشنده ملزم به تقبل هر گونه خطر ازمیان‌رفتن یا آسیب‌دیدن کالا تا زمان تحویل به توافق شده مطابق ماده ۵ از قسمت ب، است.
۶: تقسیم هزینه‌ها: فروشنده باید کلیه هزینه‌های مربوط به کالا را تا زمان تحویل به توافق شده و همچنین کرایه حمل و تمامی دیگر هزینه‌های ناشی از بند الف) ماده ۳ از قسمت الف، از جمله هزینه‌های بارگیری کالا و هرگونه مخارج تخلیه آن در محل مقرر در مقصد که طبق قرارداد حمل به عهده فروشنده است، بپردازد. مخارج بیمه ناشی از بند ب) ماده ۳ از قسمت الف را بپردازد.
در صورت اقتضا مخارج تشریفات گمرکی لازم برای صدور کالا و همچنین کلیه حقوق و عوارض، مالیات‌ها و دیگر هزینه‌های رسمی متعلق به صدور کالا و ترانزیت آن از هر کشوری را درصورتی‌که طبق قرارداد حمل به عهده فروشنده باشد، بپردازد.
۷: اطلاع به خریدار فروشنده باید به خریدار در مواردی که کالا طبق ماده ۴ از قسمت الف تحویل داده شده است، اطلاع کافی دهد و هر گونه اطلاع موردنیاز دیگری را در اختیار خریدار بگذارد که به او امکان دهد اقداماتی را که معمولاً برای تحویل‌گرفتن کالا ضروری هستند، به عمل آورد.
۸: مدرک تحویل، سند حمل‌ونقل یا پیام الکترونیکی معادل آن فروشنده باید چنانچه عرف ایجاب کند، به هزینه خود سند یا اسناد متداول حمل‌ونقل (برای مثال، بارنامه دریایی قابل‌انتقال، راه نامه دریایی غیرقابل‌انتقال، سند حمل‌ونقل از طریق آبراه داخلی، راه نامه هوایی، سند حمل‌ونقل از طریق راه‌آهن، سند حمل‌ونقل جاده‌ای یا سند حمل‌ونقل مرکب) را در مورد قرارداد حمل منعقده طبق ماده ۳ از قسمت الف، جهت خریدار تهیه کند.
در مواردی که خریدار و فروشنده توافق کرده باشند که از طریق وسایل الکترونیکی ارتباط برقرار کنند، سند اشاره شده در بند پیشین ممکن است جای خود را به پیامی معادل در قالب مبادله الکترونیکی داده‌ها بدهد.
۹: بررسی، بسته‌بندی، علامت‌گذاری فروشنده باید هزینه عملیات بررسی کالا (مانند بررسی کیفیت، اندازه، وزن و تعداد) را که برای تحویل‌دادن آن طبق ماده ۴ از قسمت الف لازم هستند، پرداخت نماید. فروشنده باید به هزینه خود کالا را به‌گونه‌ای بسته‌بندی کند که برای حمل‌ونقل که ترتیبات آن را فراهم کرده است، موردنیاز باشد (مگر اینکه در تجارت خاص معمول باشد که حمل کالا در قرارداد بدون بسته‌بندی صورت گیرد). بسته‌ها باید علامت‌گذاری شوند.
۱۰: سایر تعهدات فروشنده باید بنا به درخواست خریدار و به مسئولیت و هزینه او، هر گونه کمکی را جهت تهیه انواع اسناد یا پیامهای الکترونیکی معادل آنها (به جز موارد مذکور در ماده ۸ از قسمت الف) که در کشور فرستنده/ یا مبدأ صادر یا از این کشور ارسال می‌شوند و ممکن است برای وارد کردن کالا و ترانزیت آن از هر کشوری مورد احتیاج خریدار باشند، مبذول دارد. فروشنده باید بنا به درخواست خریدار، اطلاعات لازم را در مورد هر گونه بیمه اضافی جهت وی تهیه کند.
برای دریافت مشاوره صادرات و واردات و انجام پروسه صادرات خود روی لینک مربوط کلیک کنید.
تعهدات و الزامات خریدار در CIP
در ادامه تعهدات و الزاماتی که خریدار موظف است بدان پایبند باشد را شرح می دهیم:
- پرداخت قیمت خریدار ملزم به پرداخت قیمت کالا به صورتی که در قرارداد فروش تعیین شده باشد است.
- مجوزها، اجازه‌نامه‌ها و تشریفات: خریدار باید به مسئولیت و هزینه خود، هر گونه مجوز یا دیگر اجازه‌نامه رسمی برای ورود کالا را اخذ کند. در صورت اقتضا، خریدار باید تشریفات گمرکی جهت ورود کالا و ترانزیت آن از هر کشوری را انجام دهد.
- قرارداد حمل و بیمه
- قرارداد حمل: خریدار هیچ تعهدی در خصوص قرارداد حمل ندارد.
- قرارداد بیمه: خریدار هیچ تعهدی در خصوص قرارداد بیمه ندارد.
- تحویل‌گرفتن خریدار باید کالا را در محل مقرر از حمل‌کننده دریافت کرده و تحویل آن را قبول کند، هنگامی که طبق ماده (4) از قسمت الف این اقدام انجام شده باشد.
- انتقال خطر خریدار باید تمامی خطرات مربوط به کالا پس از اینکه طبق ماده (4) از قسمت الف تحویل داده شده باشد، تقبل کند.
- تقسیم هزینه‌ها: خریدار باید کلیه هزینه‌های مربوط به کالا را پس از تحویل طبق ماده (4) از قسمت الف پرداخت کند. هزینه‌ها و مخارج مربوط به کالا در جریان حمل تا رسیدن به محل مقرر در مقصد بر عهده خریدار است، مگر اینکه مطابق قرارداد حمل به عهده فروشنده باشد. خریدار باید هزینه‌های تخلیه کالا را پرداخت کند، مگر اینکه مطابق قرارداد حمل به عهده فروشنده باشد.
- اگر در دادن اطلاع طبق ماده (7) خریدار قصور ورزد، باید کلیه هزینه‌های اضافی کالا ناشی از این قصور را پس از تاریخ توافق شده یا انقضای مدت تعیین شده برای ارسال بپردازد.
- اطلاع به فروشنده خریدار باید هر زمانی که حق تعیین تاریخ ارسال کالا یا مقصد با او باشد، اطلاع کافی به فروشنده دهد.
- مدرک تحویل، سند حمل‌ونقل یا پیام الکترونیکی معادل آن خریدار باید سند حمل‌ونقل کالا طبق ماده (8) از قسمت الف را، در صورت انطباق با قرارداد، قبول کند.
- بازرسی کالا خریدار باید هزینه بازرسی پیش از حمل کالا را پرداخت کند، به جز هنگامی که این بازرسی تحت نظارت مقامات کشور صادرکننده انجام می‌آید.
- سایر تعهدات: خریدار باید کلیه هزینه‌ها و مخارج تهیه اسناد یا پیامهای الکترونیکی معادل آنها، مذکور در ماده (10) از قسمت الف را پرداخت کند. هزینه‌ها و مخارجی که فروشنده به‌خاطر کمک از این بابت متحمل می‌شود، باید توسط خریدار تأدیه شود. خریدار باید بنابه‌درخواست فروشنده، اطلاعات لازم را در مورد هر گونه بیمه اضافی کالا برای او تهیه کند.
سخن پایانی
اصطلاح CIP یکی از شرایط تجاری است که در قراردادهای بین‌المللی حمل‌ونقل کالا مورداستفاده قرار می‌گیرد. این اصطلاح به معنای “پرداخت کرایه حمل و بیمه کالا تا مقصد” است و نشان‌دهنده تعهداتی است که فروشنده و خریدار در حین حمل و تحویل کالا به یک مقصد مشخص به عهده دارند.
فروشنده ملزم است کالا را به حمل‌کننده‌ای که خود انتخاب کرده، تحویل دهد و هزینه‌های حمل و بیمه کالا تا مقصد را پرداخت کند. درعین‌حال، خریدار مسئولیت کلیه خطرها و هزینه‌های اضافی پس از تحویل کالا را بر عهده دارد.
توجه به جزئیات و اهمیت انجام مفاد قرارداد، اطمینان از تهیه بیمه کافی توسط فروشنده و توافق صریح برای هر گونه پوشش بیمه اضافی، از اهمیت ویژه برخوردار است. این اطلاعات برای اطمینان از انجام صحیح معاملات تجاری و جلوگیری از مشکلات آینده بسیار ضروری است.
