ورق های فلزی آهنی [ کاربرد نحوه تولید انواع ورق غیرآهنی ]

ورق فلزی چیست و چرا اهمیت دارد؟

ورق‌های فلزی از پرکاربردترین محصولات نیمه‌ساخته در صنایع مختلف محسوب می‌شوند. این ورق‌ها به‌صورت تخت و با ضخامت‌های گوناگون تولید شده و در صنایع ساختمانی، خودرو، لوازم خانگی، دکوراسیون و حتی صنایع سنگین مانند کشتی‌سازی و پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ورق‌ها به‌طور کلی به دو دسته‌ی آهنی (دارای پایه فولادی و آهنی) و غیرآهنی (بر پایه فلزاتی مانند آلومینیوم، مس و برنج) تقسیم می‌شوند.

نحوه تولید ورق‌های فلزی آهنی

تولید ورق با نورد گرم (ورق سیاه)

در این روش، فولاد مذاب در دمای بالا به شکل تخت ریخته و سپس توسط غلتک‌ها نورد می‌شود. به دلیل اکسید شدن سطح ورق، رنگ آن تیره و به همین دلیل به نام ورق سیاه شناخته می‌شود. این ورق‌ها بیشتر برای مصارف صنعتی، سازه‌های ساختمانی و تولید مقاطع سنگین به‌کار می‌روند.

تولید ورق با نورد سرد (ورق روغنی)

ورق نورد گرم پس از خنک شدن، طی فرآیند نورد سرد دوباره فشرده می‌شود تا سطحی صاف‌تر، براق‌تر و با دقت ابعادی بالاتر به‌دست آید. این محصول که به ورق روغنی معروف است، در صنایع ظریف‌تر مانند خودروسازی، لوازم خانگی و تولید قطعات تزئینی استفاده می‌شود.

ورق گالوانیزه

یکی از پرمصرف‌ترین ورق‌های آهنی است که با پوشش روی (Zn) پوشانده می‌شود تا در برابر رطوبت و زنگ‌زدگی مقاوم گردد. ورق گالوانیزه پایه تولید بسیاری از محصولات دیگر نظیر ورق رنگی، ساندویچ پانل و سقف‌های شیروانی است.

ورق اسیدشویی

این نوع ورق از نورد گرم تولید می‌شود اما طی فرآیند اسیدشویی، سطح آن از زنگ‌زدگی و ناخالصی پاک می‌شود و ظاهر بهتری پیدا می‌کند.

انواع ورق‌های فلزی آهنی

1. ورق سیاه (Hot Rolled Steel)

• تولید شده با نورد گرم
• ضخامت‌های بالا، مناسب برای سازه‌های سنگین
• کاربرد در ساختمان، مخازن و صنایع سنگین

2. ورق روغنی (Cold Rolled Steel)

• تولید با نورد سرد
• سطح صاف و براق، ابعاد دقیق
• کاربرد در خودروسازی، لوازم خانگی و صنایع ظریف

3. ورق گالوانیزه

• دارای پوشش ضدزنگ روی
• مقاومت بالا در برابر رطوبت
• کاربرد در سقف شیروانی، کانکس، صنایع تهویه

4. ورق رنگی

• ورق گالوانیزه‌ای که با رنگ کوره‌ای پوشش داده شده است
• زیبایی و تنوع رنگ
• مناسب برای نما، سقف و دکوراسیون

5. ورق قلع‌اندود (Tinplate)

• ورق فولادی با پوشش قلع
• مقاوم در برابر زنگ‌زدگی
• کاربرد در صنایع بسته‌بندی، قوطی‌سازی و کنسروسازی

ورق‌های غیرآهنی و انواع آن

علاوه بر ورق‌های پایه فولادی، فلزات غیرآهنی نیز در قالب ورق تولید و عرضه می‌شوند. این ورق‌ها به دلیل ویژگی‌های خاص خود در صنایع مختلف کاربرد گسترده‌ای دارند.

ورق آلومینیوم

• سبک و مقاوم در برابر خوردگی
• کاربرد در هوافضا، حمل‌ونقل و بسته‌بندی

ورق مسی

• رسانایی الکتریکی و حرارتی بالا
• استفاده در صنایع برق و الکترونیک

ورق برنجی

• ترکیبی از مس و روی
• ظاهر زیبا، کاربرد در دکوراسیون و ساخت قطعات تزئینی

ورق استیل ضدزنگ (Stainless Steel)

• مقاوم در برابر زنگ‌زدگی
• کاربرد در صنایع غذایی، پزشکی و لوازم خانگی

کاربرد ورق‌های فلزی در صنعت

• صنایع ساختمانی: تولید تیرآهن، میلگرد، نبشی، ناودانی، سقف شیروانی و نما
• خودروسازی: تولید بدنه خودرو، شاسی، قطعات داخلی و خارجی
• لوازم خانگی: ساخت یخچال، اجاق گاز، لباسشویی و کابینت‌های فلزی
• صنایع دکوراتیو: ساخت درب‌های فلزی، نرده‌ها، دکوراسیون داخلی
• صنایع سنگین: کشتی‌سازی، پل‌سازی، ساخت سوله‌ها و مخازن بزرگ

مزایای استفاده از ورق‌های فلزی

• مقاومت بالا در برابر فشار و ضربه
• تنوع در ضخامت و ابعاد
• قابلیت شکل‌دهی و جوشکاری آسان
• دوام طولانی در شرایط محیطی مختلف
• کاربرد گسترده در صنایع مادر و پایین‌دستی

جمع‌بندی

ورق‌های فلزی آهنی یکی از مهم‌ترین مواد اولیه در صنایع مختلف هستند که از طریق نورد گرم، نورد سرد، گالوانیزه‌کاری و پوشش‌های مختلف تولید می‌شوند. در کنار آن، ورق‌های غیرآهنی مانند آلومینیوم، مس و استیل نیز نقش مهمی در صنایع پیشرفته دارند.

با توجه به ویژگی‌ها، روش تولید و کاربردهای متنوع، انتخاب نوع ورق فلزی باید متناسب با نیاز پروژه و شرایط کاری انجام شود تا هم از نظر اقتصادی به‌صرفه باشد و هم از نظر کیفی بهترین عملکرد را ارائه دهد.