رفکتوری چیست؟ و نحوه ساخت آن

امروز شاهد تلاش صنایع مختلف در تولید مواد جدید و کارآمدتر هستیم. چراکه با پیشرفت تکنولوژی و افزایش شدید جمعیت، سطح انتظارات مردم بالاتر رفته و در خرید محصولات، وسواس بیشتری به خرج می دهند. از همین رو، رقابت بین صنایع مختلف از جمله صنایع فولاد، آلومنیوم، مس، سرامیک و البته صنایه نفت و گاز، برای ساخت محصولات کاربردی و جذاب­تر افزایش یافت. مهم ترین بخش در صنایع مذکور، کوره ها و مبدل­های حرارتی هستند. کوره­ها به قدری اهمیت دارند، که بدون استفاده از آنها، چرخه فعالیت هرکدام از صنایع مذکور، از کار می­افتد. رفرکتوری موادی هستند که در فرایند تولید محصولات نسوز و تشکیل کوره ها، حرف اول را می زنند. رفرکتوری محصولات متعددی اعم از آجر نسوز را به بازار عرضه کرده است. در ادامه با اساسی ترین ویژگی ها و کاربرد های این مواد آشنا می شوید.

رفرکتوری چیست؟

رفرکتوری یا همان مواد نسوز، عضو اصلی سازنده کوره­ها هستند. رفرکتوری به موادی با مقاومت بالا می­گویند که رسانای حرارتی هستند. این مواد در برابر گرما، فشار، سایش و شوک های حرارتی پایدار هستند. رفرکتوری ها دارای قابلیت تحمل دما بالا و گرمای شدید است. این مواد می­توانند هنگام فشار های حرارتی، فرم و خواص اصلی خود را به کاملی حفظ کنند. رفرکتوری ها معمولاً چند کریستالی، فلزی، غیرفلزی، متخلخل و ناهمگن هستند. ترکیبات سازنده آنها شامل سیلیکون، آلومنیوم، منیزیم، زیرکونیوم و کلسیم است.

رفرکتوری باید در برابر حمله­های شیمایی بی اثر باشد. این مواد دارای محدوده ویژه­ای از تأثیر حرارتی و ضریب انبساط حرارتی هستند. رفرکتوری در صنایع و عرصه های متعدد کارایی ویژه و مفیدی دارد. رفرکتوری به عنوان یک سد حرارتی میان دو دیواره گرم و سرد است. البته تفاوت بین مواد نسوز و عایق حرارتی نیز موضوعی است که در این باره قابل ملاحظه است و دانش شما را در این مورد افزایش می­دهد. به طور کلی رفرکتوری دارای استحکام پایداری است. به طوری که در مقابل تنش­های فیزیکی و فرسایش دیواره محیط در اثر دمای بالا بسیار مقاوم است. این مواد پراستفاده، با هدف افزایش مقاومت حرارتی و فشاری به محصولات دیگر افزوده می­شود. علاوه بر این محصول را در برابر خوردگی حفظ می­کند. همچنین با استفاده از رفرکتوری ها، عایق های حرارتی بسیار باکیفیتی به بازار مواد نسوز ارائه شده است.

رفرکتوری ها در چه مواردی کاربرد دارند

رفرکتوری ها کاربرد گسترده و مفیدی دارند. به طور کلی در عرصه متالورژی، برای پوشش کوره­ها، محیط­های هسته­ای، کشتی­سازی، صنایع هوا و فضا، نیروگاه­ها، پالایشگاه­ها، صنایع نظامی، زباله سوزها که نیاز به نگه داری و حمل قطعات داغ را دارند، استفاده می­شود. همانطور که اشاره شد رفرکتوری در محیط­های هسته­ای که دارای شکافت و همچوشی بالا هستند، کاربرد دارد. چرا که قادرند در برابر حرارت­های شدید و افزایش سنگین دما پایدار باشند و یکپارچگی مکانیکی خود را حفظ کنند.

رفرکتوری ها در محیط های دیگر نیز کاربرد دارد. این مواد دارای کاربردهای دمای بالای دیگری در زمینه هایی همچون هیترهای آتش زا، ریفرمرهای هیدروژنی، اصلاح کننده اولیه و ثانویه آمونیاکی، فشار برق، بخاری ها و کوره­های گوگردی هستند. رفرکتوری ها کاربرد بسیار زیادی دارند که ذکر همه آنها از ظرفیت این مقاله لبریز می شود. اما در ادامه به برخی از مهم ترین کاربردهای رفرکتوری خواهیم پرداخت.

• کاربرد در عایق های سرامیک فایبر، شامل پتوی سرامیکی، ورق برد سرامیکی، پشم سرامیک و بلوک سرامیک
• تولید آجر هایی دارای قابلیت ضد اسیدی
• ساخت انواع آجر های نسوز با وزن متغیر
• انواع بتن های نسوز و قطعه های نسوز اولیه همچون بلوک ها
• نسوز های خاص همانند سیلیکون، مولایت و کامپوزیت های نسوز

رفرکتوری ها از لحاظ مزیتی، در برابر عایق های ساده مانند پشم سنگ و غیره، امتیاز بسیار بیشتری می­گیرد. این ویژگی به علت تکنولوژی بکار رفته در فرایند ساخت رفرکتوری ها می­باشد. رفرکتوری به منظور ساخت و شکل­دهی قالب­ها برای ریخته گری شیشه و فلزات و همچنین محافظت از سیستم های شعله گیر برای سازه های پرتاب موشک استفاده می­شوند.
 

 رفرکتوری ها از چه ساخته شده اند

رفرکتوری ها از انواع مواد طبیعی و مصنوعی، عمدتاً غیرفلزی و همچنین با استفاده از مواد معدنی از جمله آلومینا، خاک نسوز، کرومیت، منیزیت، کاربید سیلیکون و زیرکونیا به دست می آیند. در ادامه به دلیل کاربرد و استفاده وسیع از رفرکتوری های معدنی، به طور مختصر به ویژگی چند مورد از آنها می پردازیم.
 

• معرفی آلومینا و خاک نسوز

مقاومت رفرکتوری آلومینا، با افزایش درصد آلومینا رابطه مستقیم دارد. کاربرد رفرکتوری آلومینا در ساخت دیگ های بخار، کوره های آهک و سرامیک، صنایع قالب بندی شیشه، کوره های بتنی دیده می شود. خاک نسوز دومین نوع رفرکتوری است که قصد بررسی آن را داریم. از آنجا که خاک نسوز در ساخت آجر کوره ای هزینه کمی دارد، این متداول ترین مدل آجر نسوز است و به طور گسترده ای توجه مصرف کنندگان را برای ساخت دیواره اغلب کوره ها، تنور ها و اجاق ها جلب کرده است.
 

• معرفی زیرکونیا

رفرکتوری زیرکونیا، از استحکام و مقاومت بسیار بالایی در دمای اتاق برخوردار است. به طوری که ظرفیت تحمل این مواد، تا دمای 15000 درجه سانتیگراد پایدار است. هدایت حرارتی این رفرکتوری نسبت به اکثریت نسوز ها، کاهش داده شده است. زیرکونیا با مواد مذاب و شیشه های مذاب سخت واکنش می دهد. بنابراین ، ساختار این مواد دارای برابر سطح حرارتی شدید است که برای کوره های متالورژی و شیشه ای کاربرد دارند. 

برای بررسی قیمت و خرید آجر نسوز وارد لینک روبرو شوید - قیمت آجر نسوز