پی و فونداسیون [ معرفی انواع فونداسیون ]

میلگرد در صنعت ساختمان از اهمیت ویژه­ای برخوردار است و در سازه­های بتنی آرماتوربندی از عملیات اجرایی شناخته‌شده است و در مقاوم­سازی سازه­ها آرماتوربندی نقش بسزایی ایفا می­کند. اگرچه مقاومت فشاری بتن بالا است ولی مقاومت کششی بتن پایین ‍‍‍ است و برای افزایش مقاومت کششی بتن درون بتن میلگرد قرار داده و بتن مسلح ایجاد می­کنند. بتن ماده­ای خمیری است که ممکن است به هر شکلی باشد و میلگرد به آن کمک می­کند تا سفت گردد و استحکام کافی را به دست آورد. اگر میلگردها را کنار یکدیگر قرار دهیم و به‌گونه‌ای آن­ها را به یکدیگر متصل کنیم عملیات آرماتوربندی انجام می­گیرد. 

آرماتوربندی چیست

اگر میلگرد و دیگر محصولات فولادی را در کنار یکدیگر قرار دهند و اتصال بین آن­ها از طریق بست فلزی یا جوشکاری سرد انجام گیرد به این فرایند آرماتوربندی می­گویند. میلگردگذاری فونداسیون و یا آرماتوربندی در طراحی سازه­های بتنی اهمیت دارد. آرماتوربندی ظرفیت کششی سازه را بالا می­برد. آرماتوربندی فعالیتی است که پس از اجرای بتن مگر فونداسیون انجام می­شود. به‌منظور آرماتوربندی مراحل و فعالیت­های ذیل انجام می­شود:

آرماتورگذاری:

مطابق با نقشه­های اجرایی میلگردها با سایز مشخص و تعداد معین کنار یکدیگر قرار گرفته و به هم متصل می­شوند. میلگردها به اشکال مختلف کنار یکدیگر قرار می­گیرند که شامل میلگردهای انتظار که به شکل L یا یک میلگرد مستقیم با خم نود درجه­ای در یک انتها قرار می­گیرند، میلگرد گوشه­ای، به شکل L هستند و طول هرضلع آن­ها مساوی است، میلگردهای به شکل سنجاق مو، به شکل U هستند و برای پیوستن دو سفره میلگرد ایجاد مقاومت جانبی مورداستفاده قرار می­گیرند و میلگرد عصایی، به‌صورت عصا بوده و برای اتصال دو یا چند سفره میلگرد موازی مورداستفاده قرار می­گیرند.

کنترل مجدد آرماتوربندی:

در این مرحله آرماتورها مجدد بررسی شده و از درست بودن محل قرارگیری و سایز میلگرد اطمینان حاصل می­شود. حتی از درست وصل بودن آرماتورها باید اطمینان حاصل کرد. به‌منظور بستن میلگردها به یکدیگر عموماً از مفتول فلزی نرم با قطر 5/1 تا 2 میلیمتر استفاده می­کنند و به عملیات بستن میلگردها به یکدیگر اصطلاحاً گره‌زدن می­گویند. به‌منظور بستند میلگردها از گره­های متفاوتی استفاده می­شود. گره صلیبی، زمانی که از میلگردهای با ضخامت بالا استفاده شود که تعداد گره­ها کم باشد از گره صلیبی بهره می­برند، گره پشت گردنی، به‌منظور اتصال میلگرد به خاموت در گوشه­ها، ستون­ها و تیرها از این نوع گره بهره می­برند، گره اصطکاکی، به‌منظور جلوگیری از لغزش میلگردهای افقی در اتصال میلگردها مورداستفاده قرار می­گیرد.

قالب گذاری و بتن‌ریزی:

با قراردادن قالب در آرماتورها و بتن­ریزی داخل آن­ها بعد از حدود 28 روز بتن با مقاومت موردنظر به دست خواهد آمد. نحوه قرارگرفتن آرماتورها نقش مهمی در رسیدن بتن به نقاط مختلف دارد. در ستون­های بزرگ که در آن­ها از میلگردهای بزرگ استفاده می­شود می­بایست فضای بیشتری را در اختیار آرماتور و قالب قرار دهیم و اجازه دهیم تا بتن به تمام نقاط قالب برسد. جهت استعلام قیمت میلگرد و راهنمای خرید آن شما می توانید آن می توانید با کارشناسان ما  در تجارت گرام در ارتباط باشید.

انواع پی یا فونداسیون

پی یا سازه قسمتی از سازه است که در تماس با خاک بوده و بارهای مرده و زنده سازه را به زمین منتقل می‌کند و اجرای درست آن از اهمیت بالایی برخوردار است. پی یا فونداسیون به‌منظور کنترل واژگونی سازه، کنترل نشست سازه و انتقال مناسب نیرو از سازه به زمین و جلوگیری از شکست زمین بکار می­رود. انواع پی یا فونداسیون بر اساس سطح قرارگیری، مشخصات ظاهری، ابعادی، مصالح تشکیل­دهنده و ... تقسیم­بندی می­شوند.

• پی­های سطحی:

• فونداسیون منفرد یا مجزا:

رایج­ترین نوع فونداسیون­ها می­باشند. این نوع فونداسیون برای تک ستون ساخته شده و اصطلاحاً فونداسیون یا پی منفرد نیز نامیده می­شوند. فونداسیون منفرد از لحاظ شکل مربع یا مستطیل است و زمانی استفاده می­شود که بارهای سازه از طریق ستون منتقل می­شوند. ابعاد فونداسیون سطحی بر اساس مقدار بار روی ستون و ظرفیت باربری خاک تعیین می­شود.

• فونداسیون مرکب:

اگر دو یا چند ستون آن‌قدر به هم نزدیک باشند که فونداسیون سطحی آن­ها به هم هم‌پوشانی داشته باشد از فونداسیون مرکب استفاده می­شود. فونداسیون مرکب از نظر شکل مستطیلی است و زمانی استفاده می­شود که بارهای سازه توسط ستون منتقل شوند.

• فونداسیون پهن یا نواری یا فونداسیون دیواری:

فونداسیون یا پی نواری شالوده­ای عریض‌تر از پی­های دیواری باربر معمولی دارند. زمانی که لایه خاک باربر در حدود 3 متر از سطح زمین قرار گرفته از فونداسیون پهن استفاده می­شود. درصورتی‌که امکان جاری شدن آب بر لایه باربر خاک وجود دارد از این نوع فونداسیون نباید استفاده کرد.

• فونداسیون گسترده:

در فونداسیون گسترده شالوده­هایی هستند که به طور کامل در تمامی سطح ساختمان پخش شده تا بارهای سنگین سازه­ای ناشی از ستون­ها و دیوارها را تحمل کنند. در جایی که خاک منبسط شونده وجود دارد و ظرفیت باربری برای اجرای فونداسیون پهن و دیواری کمتر است از فونداسیون گسترده استفاده می­شود. اگر سفره آب زیرزمینی بالاتر از سطح باربر خاک قرار داشته باشد نباید از این فونداسیون استفاده شود.

• پی­های عمیق یا شمع­ها:

اگر نسبت عمق قرارگیری پی به کوچک‌ترین بعد افقی آن از 10 تجاوز کند، پی عمیق خواهیم داشت. فونداسیون شمعی و حفاری از این نوع فونداسیون می­باشند.

• فونداسیون شمعی:

فونداسیون شمعی از نوع فونداسیون عمیق است و به‌منظور انتقال بارهای بسیار سنگین از سازه به لایه­های سنگ سخت بکار برده می­شوند. زمانی از فونداسیون شمعی استفاده می­شود که خاک سطح زمین برای تحمل بارهای سنگین مناسب نباشد.

• فونداسیون حفاری:

این فونداسیون­ها مشابه فونداسیون شمعی هستند با این تفاوت که نوع فونداسیون­های درجا دارای ظرفیت باربری بالایی هستند. ایجاد فونداسیون حفاری با استفاده از مته انجام می­گیرد.

• پی­های نیمه‌عمیق:

پی­هایی بین پی سطحی و عمیق را پی نیمه سطحی می­گویند.

در اجرای فونداسیون سطحی پس از نقشه­ برداری و جانمایی مناسب المان­های سازه­ای، آماده­سازی زمین شامل گودبرداری و عملیات خاکی و تسطیح و رگلاژ انجام می­شود و در ادامه بتن مگر اجرا می­گردد و در نهایت به آرماتوربندی و صفحه­گذاری می­پردازند و در انتها بتن­ریزی انجام می­گردد.