کارخانه‌های فولاد
کارخانه فولاد صائب تبریز
نوشته شده در تاریخ ۱۴۰۳/۷/۱۸
کارخانه فولاد صائب تبریز (مجتمع فولاد صائب تبریز) یکی از بزرگ‌ترین واحدهای تولیدکننده فولاد در بخش خصوصی در شمال‌غرب ایران است که در استان آذربایجان شرقی، شهرستان عجب‌شیر و ناحیه صنعتی خضرلو قرار دارد. این مجتمع از اوایل دهه ۱۳۹۰ و بر پایه مطالعات مکان‌یابی دقیق، در زمینی به مساحت حدود ۶۰ هکتار احداث شده و امروز به عنوان یکی از بازیگران مهم زنجیره تأمین فولاد کشور شناخته می‌شود.
دسترسی مناسب به راه‌آهن، شبکه حمل‌ونقل جاده‌ای و نزدیکی به بازارهای مصرف داخلی و مرزهای شمال‌غربی، امکان ارسال سریع و اقتصادی محصولات این مجتمع را به نقاط مختلف کشور و کشورهای همسایه فراهم کرده است.
سال تأسیس و سرگذشت کارخانه فولاد صائب تبریز
شرکت فولاد صائب تبریز در سال ۱۳۹۱ در شهرستان عجب‌شیر و در زمینی به مساحت حدود ۶۰ هکتار تأسیس شد. هدف اولیه از ایجاد این مجتمع، توسعه تولید مقاطع فولادی در بخش خصوصی، استفاده بهینه از ظرفیت معادن داخلی و همراهی با برنامه‌های توسعه صنعت فولاد کشور بود.
مجتمع فولاد صائب تبریز در قالب یک هلدینگ فولادی و در چند فاز طراحی شده و امروز متشکل از چندین واحد تولیدی و بازرگانی است که زنجیره نسبتاً کامل تولید فولاد را از فرآوری سنگ‌آهن تا تولید مقاطع نهایی پوشش می‌دهد.
واحدها و فازهای اصلی مجتمع فولاد صائب تبریز
فعالیت‌های تولیدی این مجتمع در قالب چند واحد اصلی سازماندهی شده است:
- واحد احیای مستقیم سنگ‌آهن
این واحد با ظرفیت سالانه حدود ۴۰۰ هزار تن، آهن اسفنجی را به روش احیای مستقیم (کوره تونلی) تولید می‌کند و خوراک اصلی واحد ذوب را تأمین می‌نماید. - واحد ذوب و ریخته‌گری پیوسته
با ظرفیت حدود ۵۵۰ هزار تن در سال، انواع شمش، بیلت و بلوم فولادی را تولید می‌کند که هم برای مصرف داخلی مجتمع (نورد) و هم برای فروش به سایر واحدهای فولادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. - واحد نورد گرم مقاطع فولادی
در این واحد، مقاطعی مانند تیرآهن، نبشی و ناودانی با ظرفیت سالانه حدود ۳۰۰ هزار تن تولید می‌شوند. تنوع ابعادی و رعایت استانداردهای کیفی، این محصولات را برای پروژه‌های ساختمانی و صنعتی مناسب کرده است. - واحد نورد گرم میلگرد شاخه‌ای و کلاف
این بخش با ظرفیت حدود ۲۵۰ هزار تن در سال، انواع میلگرد ساده و آجدار را به صورت شاخه و کلاف تولید می‌کند. - واحد تولید گازهای صنعتی
تولید گازهای صنعتی نظیر اکسیژن، نیتروژن و آرگون برای استفاده در خطوط تولید مجتمع و سایر صنایع منطقه از دیگر فعالیت‌های این مجموعه است.
شرکت‌های زیرمجموعه مجتمع فولاد صائب تبریز
هلدینگ فولاد صائب تبریز از چند شرکت تولیدی و معدنی تشکیل شده که هرکدام بخشی از زنجیره ارزش فولاد را پوشش می‌دهند:
- شرکت فولاد صنعت صائب تبریز
مسئول تولید انواع مقاطع فولادی شامل پروفیل، میلگرد ساده و آجدار، تیرآهن، نبشی و ناودانی است. این واحد در سال ۱۳۹۷ وارد مدار تولید شده و از کوره‌های پیش‌گرم و خطوط نورد مدرن بهره می‌برد. - شرکت احیاء فولاد سهند عجب‌شیر
در زمینه احیای مستقیم سنگ‌آهن به روش کوره تونلی فعالیت می‌کند و آهن اسفنجی مورد نیاز سایر واحدها را تأمین می‌کند. - شرکت آذر فولاد صائب آذربایجان
در حوزه تولید فروسیلیس و انجام پروژه‌های صنعتی و مشاوره‌ای مرتبط با صنعت فولاد فعالیت دارد. - شرکت ذوب آهن صنعت عجب‌شیر
متمرکز بر ذوب و ریخته‌گری پیوسته برای تولید انواع شمش و بلوم فولادی است. - شرکت فرآوری سنگ‌آهن صائب تبریز
مأموریت این واحد، استخراج و فرآوری سنگ‌آهن و تأمین پایدار مواد اولیه برای زنجیره تولید فولاد در گروه صائب است.
محصولات فولادی متنوع و کاربردهای آن‌ها
مجتمع فولاد صائب تبریز با تکیه بر تجهیزات پیشرفته و مواد اولیه مرغوب، سبد گسترده‌ای از محصولات فولادی را به بازار عرضه می‌کند:
میلگردهای فولاد صائب تبریز
میلگردهای تولیدی این کارخانه در سایزهای متداول ۸ تا ۲۵ میلی‌متر و عمدتاً در گریدهای A2 و A3 عرضه می‌شوند. کنترل کیفی دقیق در تمام مراحل تولید باعث شده این محصولات مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی باشند.
کاربردها:
- تقویت بتن در سازه‌های ساختمانی مسکونی، تجاری و صنعتی
- استفاده در پروژه‌های زیرساختی مانند پل‌ها، تونل‌ها و سازه‌های عمرانی
- کاربرد در پروژه‌های عمرانی شهری و بین‌شهری
تیرآهن، نبشی و ناودانی
تیرآهن‌های بال‌پهن، نیمه‌سنگین و سبک، نبشی‌های بال‌مساوی و ناودانی‌های لبه‌گرد بال‌شیبدار از دیگر تولیدات این مجتمع هستند که در انواع سبک و سنگین عرضه می‌شوند.
کاربردها:
- ساخت اسکلت فلزی ساختمان‌ها و سازه‌های صنعتی
- استفاده در سوله‌ها، سالن‌های صنعتی، پل‌ها و سازه‌های خاص
- تولید سازه‌های فلزی، شاسی ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی
پروفیل‌های فولادی
انواع پروفیل‌های باز و بسته، برای مصارف ساختمانی، صنعتی و ساخت تجهیزات مختلف تولید می‌شود و با توجه به یکنواختی سطح و ابعاد، گزینه مناسبی برای مصرف‌کنندگان حرفه‌ای است.
شمش، بیلت و بلوم
فولاد صائب تبریز شمش‌ها و بلوم‌های فولادی را در ابعاد استاندارد تولید می‌کند که به عنوان ماده اولیه نورد در واحدهای داخلی و سایر کارخانه‌ها استفاده می‌شوند و بخش مهمی از زنجیره تولید مقاطع فولادی را تشکیل می‌دهند.
گازهای صنعتی
تولید اکسیژن، نیتروژن و آرگون صنعتی نیز به عنوان بخش مکمل فعالیت‌های فولادسازی، علاوه بر تأمین نیاز داخل مجتمع، در اختیار سایر صنایع منطقه قرار می‌گیرد.
مواد اولیه مورد نیاز و تأمین آن‌ها
برای تولید پایدار و باکیفیت، مجتمع فولاد صائب تبریز نیازمند تأمین مستمر مواد اولیه است. مهم‌ترین مواد اولیه این مجتمع عبارت‌اند از:
- سنگ‌آهن:
از طریق شرکت فرآوری سنگ‌آهن صائب تبریز و سایر تأمین‌کنندگان داخلی فراهم می‌شود. بخشی از سنگ‌آهن پس از فرآوری، در واحد احیای مستقیم به آهن اسفنجی تبدیل می‌شود. - آهن اسفنجی:
عمدتاً در داخل گروه و توسط واحد احیای مستقیم تولید و به واحد ذوب منتقل می‌شود. - مواد فروآلیاژی (مانند فروسیلیس):
برای تنظیم ترکیب شیمیایی فولاد، از فروآلیاژها استفاده می‌شود که بخشی از آن در شرکت آذر فولاد صائب آذربایجان تولید می‌گردد. - آهک و مواد کمکی:
برای تصفیه مذاب و جداسازی ناخالصی‌ها در کوره‌های ذوب مورد استفاده است و از معادن و واحدهای فرآوری داخلی تأمین می‌شود.
استانداردها، کیفیت و توسعه پایدار
شرکت فولاد صائب تبریز با استقرار نظام‌های مدیریتی نوین و پایبندی به اصول کیفیت، ایمنی و محیط‌زیست، موفق به دریافت گواهینامه‌های متعددی از جمله ISO 9001، ISO 14001، ISO 45001، ISO 50001، CE، HSE-MS و IMS شده است.
در سیاست‌های کلان این مجموعه، محورهای زیر پررنگ است:
- ارتقای مستمر کیفیت محصولات و خدمات
- تحویل به‌موقع سفارش‌ها و بهبود پاسخ‌گویی به مشتریان
- بهینه‌سازی مصرف انرژی و منابع
- کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی
- ارتقای سطح ایمنی و بهداشت شغلی کارکنان
تعداد کارکنان و اشتغال‌زایی
با توجه به ابعاد خطوط تولید، تنوع واحدها و گستردگی زنجیره تأمین، مجتمع فولاد صائب تبریز یکی از مراکز مهم اشتغال‌زایی در شهرستان عجب‌شیر و منطقه محسوب می‌شود. صدها نفر نیروی متخصص، فنی، اداری و پشتیبانی در این مجموعه مشغول به کار هستند و بسیاری از آن‌ها از ساکنان بومی منطقه انتخاب شده‌اند.
برنامه‌ریزی برای آموزش‌های تخصصی، ارتقای مهارت نیروی انسانی و بهبود شرایط محیط کار، از محورهای اصلی مدیریت منابع انسانی در این مجتمع است و به افزایش بهره‌وری و کیفیت تولید کمک می‌کند.
نقش اقتصادی و منطقه‌ای مجتمع فولاد صائب تبریز
این مجتمع علاوه بر نقش صنعتی، به بهبود شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی منطقه نیز کمک کرده است. تأمین بخشی از نیاز بازار فولاد شمال‌غرب کشور، ایجاد فرصت‌های شغلی مستقیم و غیرمستقیم، و تقویت صنایع پایین‌دستی از آثار حضور این واحد صنعتی در منطقه است.
سخن پایانی
کارخانه فولاد صائب تبریز امروز به عنوان یکی از ارکان مهم صنعت فولاد در شمال‌غرب ایران شناخته می‌شود. ترکیب واحدهای احیای مستقیم، ذوب و ریخته‌گری، نورد گرم مقاطع، تولید گازهای صنعتی و فرآوری سنگ‌آهن، این مجتمع را به یک زنجیره نسبتاً کامل در حوزه فولاد تبدیل کرده است.
تکیه بر فناوری‌های به‌روز، استقرار استانداردهای مدیریتی و کیفی، توجه به محیط‌زیست و توسعه پایدار، همراه با نقش پررنگ در اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی منطقه، فولاد صائب تبریز را به یکی از بازیگران کلیدی بازار فولاد کشور بدل کرده است؛ مجموعه‌ای که هم توان پاسخ‌گویی به نیازهای پروژه‌های داخلی را دارد و هم ظرفیت حضور پررنگ‌تر در بازارهای صادراتی را در اختیار گرفته است.