مواد گوناگونی در فرایند آجر نسوز استفاده می شوند که از مهم ترین آنها می توان به خاک نسوز اشاره کرد. یعنی زمانی که خاک نسوز با نوع خاصی از مواد معدنی و کانی استفاده می شود، تشکیل آجر نسوز می دهد. خاک نسوز در صنعت به عنوان یک ماده باارزش شناخته می شود که از دیرباز تا به امروز در ساختمان سازی کاربرد داشته است. میزان کیفیت خاک نسوز، به طور مستقیم بر کیفیت آجر نسوز تأثیر می گذارد. در ادامه در مورد خواص این ماده، کاربرد ها و ترکیبات آن صحبت می کنیم.

خاک نسوز چیست؟

اصطلاح خاک نسوز چیست؟ را برای خاک هایی استفاده می کنند که خاصیت دیرگدازی دارند. این ماده که به آن گل آتش خوار نیز گفته می شود، نوعی از خاک های رسوبی است که به شکل دانه های پلاستیکی ریزی وجود دارند. این خاک قابلیت انعطاف پذیری دارد و می تواند دماهای بالایی در حد 1515 درجه را تحمل کند. این مقاومت بالا باعث می شود که از این ماده در ساخت سفال استفاده شود؛ چرا که در فرایند ساخت سفال سفید؛ آن را در کوره هایی با دماهای بسیار بالا می گذارند. بنابراین باید مقاومت کافی در برابر حرارت بالا را داشته باشد. خاک نسوز رنگ روشنی دارد.

ترکیبات خاک نسوز چیست؟

خاک نسوز پایه همه مواد نسوز است. آلومینا(اکسید آلومینیم) و سیلیس دو ماده ای هستند که در ترکیب خاک نسوز وجود دارند. از دیگر مواد موجود در ترکیبات این خاک می توان به مونوترمیت، هالوزیت، کوارتز، فلدسپات، هیدروسل و کائولینیت اشاره کرد. درصد مواد مختلفی که در ترکیب خاک نسوزی که در ترکیب خاک نسوز وجود دارند، عبارتند از:

• اکسید آلومینیم: 23 الی 34 درصد وزنی
• سیلیس: 50 الی 60 درصد وزنی
• ناخالصی های دیگر: 10 الی 12 درصد وزنی

اگر در ترکیبات خاک نسوز مواد معدنی بوکسیت استفاده شده باشد، بنابراین خاصیت آلومینا یا همان اکسید آلومینیم آن بیشتر است. این خاصیت باعث می شود خاصیت آرین بودن خاک نسوز بیشتر شود. در حالی که اگر در ترکیبات خاک نسوز از آهن و تیتانیوم استفاده شده باشد، باعث کاهش نقطه خمیری خاک نسوز خواهد شد.

کاربرد خاک نسوز چیست؟

• تولید خاک شومینه

خاک نسوز به دلیل خاطر مقاومت بالایی که در برابر حرارت کوره ها دارد، می توان از آن برای تولید خاک شومینه استفاده کرد. از جمله مواردی که از خاک نسوز نشأت می گیرند، می توان به عایق ها، سرامیک ها، ظروف سفالی، کاشی های سرامیکی و …. اشاره کرد. 

• ساخت آجر دیرگداز

آجرهای دیرگداز آجرهایی هستند که در ساخت آنها از خاک نسوز استفاده شده است. از این آجرها برای موارد زیر استفاده می شود:

• عایق
• کوره های بلند
• کوره های شیشه ای
• آسترکاری بویلرها
• کوره های خاک نسوز و …

از آنجایی که بین آجر دیرگداز و مواد مذاب موجود در کوره واکنشی رخ نمی دهد، بنابراین برای آسترکاری کوره ها مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین استفاده از این خاک می تواند در کارایی کوره ها و به این ترتیب در بهره وری کارخانه سهم بسزایی داشته باشد.

آجر نمای خاک نسوز چیست؟

استفاده دیگری که از خاک نسوز می شود، ساخت آجرنمای نسوز است که در تزئینات دکوراسیون بیرونی به کار می رود. این آجرنما، علاوه بر اینکه از ظاهر خوبی برخوردار است، در برابر شرایط هوایی مختلف هم از مقاومت خوبی از خود نشان می دهد. این آجرنماها با توجه به مواد مختلفی که در ترکیبات آن استفاده می شود، انواع مختلفی دارند که یکی از آنها آجرنمای نسوز سیلیسی است که از خاک سیلیس ساخته شده و با نام کوارتزیت یا سنگ کوارتز نیز شناخته می شود و برای ساخت سرامیک، شیشه و پوشش داخلی کوره های فولادسازی مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده در صنایع مختلف

از صنایعی که در ساخت آنها از خاک نسوز استفاده می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساخت مخازن شیشه ای و کوره ای
• ساخت شومینه و باربیکیو
• ذوب فلزات
• ساخت کوره های الکترونیکی 
• ساخت دیگ های بخار
• ذوب آهن 
• ساخت سرامیک

از آنجایی که خاک ن سوز می تواند در برابر دماهای بسیار بالا، حتی بیشتر از 1500 درجه مقاومت بالایی از خود نشان دهد و همچنین حاوی مقدار زیادی Al2o3 است، بنابراین در موراد مثل خاک نسوز، شکل های مختلف بلوک، شینه، و موارد این چنینی به کار می رود.

خاک نسوز القایی پرآلومین

این نوع خاک نسوز ((HAC این قابلیت را دارد که در زمان 24 ساعت، حدود 80 درصد مقاومت داشته باشد. در ابتدا برای مقاومت در برابر حمله های سولفایی ساخته شد، اما بعدها به صورت خاک نسوز القایی کاربرد پیدا کرد.

از مواد به کار رفته در داخل این خاک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اکسیدهای آهن
• سنگ آهک
• سیلیسیم اکسید
• اکسید هیدراته
• تیتانیوم

خاک نسوز چیست؟ نوعی گل است که مواد آلومینای آن بیشتر از گل نرمال است. رنگ آن نیز روشن تر است. در عین حال قیمت آن با گل یکسان است. اگر پودر خشک خاک نسوز در داخل کیشه باشد، باز هم وزن زیادی دارد. حتی پودر خشک این ماده در صورتی تراکم ۳۰۳ گرم بر سانتی‌متر مکعب باشد، باز هم در مقایسه با سیمان وزن بیشتری دارد. اگر آن را به شکل پودر خشک بخرید، برای ساخت یک گنبد، به یک کیسه از این پودر نیاز است. 

تجزیه و تحلیل خاک دیر گداز

خاک نسوز دیرگداز را می توان به دو شکل اکسیدی و غیراکسیدی دسته بندی کرد. نوع اکسیدی آن استفاده گسترده تری در صنعت دارد و شامل موارد زیر است:

• آلومینا (اکسید آلومینیم)
• سیلیکا (اکسید سیلیکون)
• منیزیت (اکسید منیزیم)

برای بررسی قیمت و خرید خاک نسوز وارد لینک روبرو شوید – خاک نسوز