گرافیت یک ماده آلی و کربنی است که در طبیعت وجود دارد و از زمان انسان باستان مورد استفاده قرار میگرفته است. گرافیت معمولاً از سنگهای دگرگونی و آذرین استخراج میشود و با ترکیب مواد شیمیایی دیگر کاربردهای مختلفی را ارائه میدهد. از جمله این مواد ترکیبی به گرافیت پر سولفور و کم سولفور میتوان اشاره کرد؛ گرافیت پر سولفور چینی، یکی از محصولات پرکاربرد صنعتی است که به شکلهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرد. این محصول در صنعت فولاد و ریختهگری جایگاه ویژهای داشته و بسیار پرتقاضا واقع شده است. در این مطلب در مورد خواص و ویژگی های گرافیت پر سولفور چینی صحبت خواهیم کرد.
گرافیت پر سولفور چینی چیست؟
گرافیت پر سولفور از مهمترین مواد شیمیایی و صنعتی است که روزبهروز به کاربردپذیری آن افزوده میشود. این ماده که با نام کک کلسینه شده (cALcinned petroleum coke) یا cpc هم شناخته میشود، از کلسینه کردن مواد پایه نفتی بهدست میآید. کک کلسینه شده در صنایع فولاد، جهت شارژ کربنی محصولات فولادی، صنایع چدن، آلومینیوم، صنایع نسوز، خودروسازی و دیگر صنایع مورد استفاده قرار میگیرد.
این ماده، رنگی سیاه و یا خاکستری تیره دارد، به صورت جامد و اسفنجی شکل تولید شده و دارای پوستهای متخلخل است. ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آن میتواند نسبت به نوع تولید و کاربرد آن متفاوت باشد. بهعنوانمثال شکل جامد و متخلخل گرافیت پر سولفور، عنصر اصلی صنعت آلومینیوم بوده و میتوان گفت جایگزینی برای آن وجود ندارد.
لازم به ذکر است که در حال حاضر باکیفیتترین گرافیت پر سولفور گرافیت چینی است. کشور چین بزرگترین تولیدکننده گرافیت پر سولفور بوده و محصولات این کشور در تمام دنیا مورد استقبال قرار گرفته است. بااینحال برخی از کارخانههای داخلی نیز به تولید داخلی گرافیت پر سولفور پرداختهاند.
گرافیت پر سولفور چینی چگونه تولید میشود؟
گرافیت پر سولفور چینی با انجامدادن فرانید تکلیس یا کلسینه کردن به وجود میآید. کلسینه کردن به معنی حرارت دادن ماده بهصورت طولانی با حرارت بالا گفته میشود. هدف کلسینه کردن ازبینبردن رطوبت ماده، تغییر خاصیت شیمیایی و فیزیکی ماده بهصورت همزمان بوده و میزان حرارت و مدت زمان آن میتواند نتایج متفاوتی را به وجود آورد.
با انجام فرایند تکلیس از مواد نفتی خام و همچنین ترکیب برخی فلزات مانند نیکل و گوگرد گرافیت پر سولفور تولید میشود. این ماده در دمای 1200 تا 1300 درجه سانتیگراد پخته شده و معمولاً از کورههای دوار برای فرایند تکلیس استفاده میشود. این فرایند باعث حذف کامل رطوبت آن میشود. همچنین با کاهش هیدروژن، محصولی با هدایت الکتریکی مناسب بهدست میآید.
این ماده گرافیتی با خلوص متفاوتی تولید و عرضه میشود. از گرافیت پر سولفور 60 درصد تا 95 در بازار وجود دارد و قطعاً قیمت و کاربرد این محصول نسبت به خلوص آن متفاوت است.
ویژگی های گرافیت پر سولفور چینی چیست؟
گرافیت پر سولفور ویژگیهای متفاوتی از جمله مقاومت بالا در برابر حرارت، ضدخوردگی، ضد لغزش دارد. مقاومت بالا در برابر حرارت، این محصول را بسیار کاربردی کرده است. نقطه ذوب بالا، در صنایع فولادی و آلومینیوم یک فاکتور مهم به حساب میآید. از آنجایی که مواد فلزی به صورت مذاب قالبگیری و تولید میشوند، حتما باید از موادی که نقطه ذوب بالایی دارد استفاده شود.
ویژگی ضد لغزش هم برای ساخت ترمز تمامی وسایل نقلیه بسیار پر کاربرد است. میتوان گفت ماده اصلی لنتهای ترمز خودرو گرافیت پر سولفور با خلوص بالا است. همچنین خاصیت ضد خوردگی نیز یکی از ویژگی های گرافیت پر سولفور چینی است که از عوامل مهم حضور این محصول در صنایع رنگسازی است. رنگهایی که برای جلوگیری از زنگ زدن آهن استفاده میشوند حاوی مقادیر قابل توجهی گرافیت پر سولفور هستند.
تفاوت گرافیت پر سولفور و کم سولفور چینی
گرافیت پر سولفور و کم سولفور تفاوت اندکی باهم دیگر دارند. هردو از فرایند تکلیس تهیه میشوند؛ با این تفاوت که گرافیت کم سولفور در دمای 3000 درجه کلسینه میشود. گرافیت کم سولفور دارای کربن بیشتر، گوگرد کمتر و تخلخل کمتر هستند. درواقع گرافیت کم سولفور بیشتر شبیه به ذرات خردشده هستند و شکل جامدی و اسفنجی خود را از دست میدهد.
کاربرد این دو گرافیت نزدیک به یکدیگر است، هر دو در صنایع فولاد، لاستیکسازی و اتومبیل سازی به میزان گستردهای استفاده میشوند. بنابراین ویژگی های گرافیت پر سولفور چینی و نوع کم سولفور آن شبیه به یکدیگر است.
عوامل تاثیرگذار در قیمت گرافیت پر سولفور چینی
گرافیت پر سولفور یک محصول پرتفاضای صنعتی است، از همین رو نوسانات قیمتی و بررسی عوامل تاثیرگذار بر قیمت آن برای صنعتگران پراهمیت است. عوامل مختلفی باعث ارزشگذاری قیمتی این ماده صنعتی میشوند. میزان خلوص، نوسانات داخلی ارز، نوع گرافیت پر سولفور و قیمت جهانی آن جزو مهمترین عواملی هستند که قیمت این محصول را دست خوش تغییر میکنند. در ادامه به بررسی هرکدام میپردازیم.
میزان خلوص
با توجه به میزان خلوص گرافیت پر سولفور، کاربرد این محصول متفاوت میشود. بدیهی است که خلوص بیشتر، قیمتی بیشتری را هم طلب کند. البته این به معنی بهتر یا بدتر بودن محصول نیست، بلکه بسته به نیاز صنعتگر باید از خلوص متفاوت این ماده استفاده کرد. گرافیت پر سولفور از بازه خلوص 60 تا 95 درصد دربازار وجود دارند، که بسته به نیاز مشتری عرضه میشوند.
نوع گرافیت پر سولفور
گرافیت پر سولفور بسته به کیفیت تولید آن قیمت متفاوتی هم دارد. گرافیتهای پر سولفور ترکمن، هند و چین در بازار وجود دارند که هرکدام کیفیت تولید متفاوتی را ارائه دادهاند. جالب توجه است که گرافیت پر سولفور چینی بهترین کیفیت این محصول در بازار را دارد. نوع چینی آن بسیار پرتقاضا و باکیفیت بوده و از همین رو بیشترین قیمت را نیز به خود اختصاص داده است.
در چند سال گذشته، نمونه داخلی این ماده پرتقاضا نیز در کشور تولید و عرضه شده است. محصولات داخلی درکنار کیفیت قابل قبول، قیمت مناسبی هم نسبت به رقبای خارجی ارائه میدهند.
نوسانات ارزی داخلی
متاسفانه در کشور ما ایران، قیمت ارز همواره در حال نوسان است و در بلند مدت با کاهش ارزش ریال روبهرو هستیم. این نوسانات ارزی بر تمامی کالاها از جمله گرافیت پر سولفور تاثیرگذار است. از طرفی از آنجایی که بخش قابل توجهی از نیاز صنعت کشور به شکل واردات انجام میشود. نوسانات ارزی تاثیری مستقیم و سریع در قیمت گرافیت پر سولفور میگذارد.
بنابراین بهتر است برای خرید مقادیر بالا این محصول حتما نوسانات ارزی و جایگاه قیمت دلار را در نظر داشته باشید تا بتوانید بهترین خرید ممکن است را انجام دهید.
نوسانات قیمت جهانی
بدیهی است که قیمت جهانی این محصول بر قیمت داخلی آن نیز اثرگذار است. قیمت جهانی بسته به عوامل مختلفی میتواند تغییر کند. عواملی مانند تورم جهانی، میزان عرضه و تقاضا، کاهش یا افزایش تولید. بنابراین این مورد بهعنوان یکی از مهمترین فاکتورها در قیمت داخلی گرافیت پر سولفور در نظر گرفته میشود.
برای بررسی قیمت لحظهای گرافیت پر سولفور میتوان از سایتهای مخصوص خرید و فروش مواد صنعتی استفاده کرد.
جمعبندی
گرافیت پر سولفور یکی از مهمترین محصولات صنعتی است که روزبهروز کاربرد جدیدی برای آن پیدا میشود. بسیاری از صنایع از خودروسازی تا رنگهای صنعتی از این ماده در محصولات خود استفاده میکنند که همین تقاضا باعث تولید داخلی این محصول هم شده است. گرافیت پر سولفور چینی مطرحترین نوع آن در بازار ایران و جهان است که کیفیت خوبی را ارائه داده است. این ماده در انواع و شکلهای مختلفی از جمله شکل اسفنجی یا خرد شده تولید میشود. در این مطلب به مهمترین ویژگی های گرافیت پر سولفور چینی اشاره شد.