ریخته‌گری ریژه یکی از شیوه‌های اصولی برای فرم دادن به انواع فلزات است. در این شیوه استفاده از قالب ریژه به افراد کمک خواهد کرد تا بتوانند فرم دهی را به شکل اصولی انجام دهند. ریخته‌گری با استفاده از قالب‌های مخصوص، دارای شیوه‌های مختلف است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به روش دستی، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم تا به تفصیل در مورد فرآیند ریخته‌گری در قالب ریژه و معرفی انواع مختلف آنها بپردازیم.
آشنایی با فرآیندهای ریخته‌گری ریژه
ریخته‌گری در قالب ریژه یکی از شیوه‌های فرم دهی اصولی انواع فلزات است که با نام شیوه ثقلی نیز شناخته می‌شود. قالب ریژه با توجه به ساختار خود می‌تواند به آسانی و تحت شرایط مختلف، فلزات را به فرم‌های دلخواه درآورد. قالب ریژه به شکل معمول از چند قطعه فلزی تشکیل شده است که به وسیله گیره یا پیچ به یکدیگر متصل می‌شوند. تکنولوژی به کار رفته در این روش بر اساس نوع فلز تعیین می‌شود تا فرم دهی به بهترین شکل انجام شود.
عامل اصلی که در شکل دهی فلزات مؤثر است، فشار حاصل از اختلاف دهانه بار ریزی و محفظه است که باعث می‌شود تا افراد بتوانند فلزات مختلف را با مقاومت گوناگون به شکل دلخواه درآورند. فشار خارجی ایجاد شده در روش ریخته‌گری با قالب ریژه، متناسب با مقاومت فلز تعیین می‌شود. قالب مخصوص تعبیه شده برای این کار، قبل از هر چیزی به شکل کامل گرم می‌شود تا بتواند بدون ایجاد تاثیر مخرب بر روی فلز، شکل دهی را انجام دهد. یکی از نکات کلیدی در ریخته‌گری در قالب ریژه، بحث چگونگی خروج قطعه ریخته‌گری شده از درون قالب است.
در فلزاتی که دارای قطعات ماهیچه‌دار هستند، ماهیچه فلزی باید به شکل سریع از درون قالب بیرون کشیده شود. در صورت تعلل و به دلیل انقباض شکل گرفته شده، ممکن است خروج ماهیچه فلزی با مشکل زیاد روبرو شود.
صنایعی که در زمینه ریخته‌گری مشغول به کار هستند، برای تسریع در باز و بسته کردن قالب ریژه، از وسایل مختلف کمپرسی یا هیدرولیکی استفاده می‌کنند. این امر باعث می‌شود تا تولید فلز به شکل دلخواه با سرعت بیشتری انجام شود. بعد از خروج فلزات از قالب مخصوص، قطعه تولید شده باید به شکل کامل سرد شود. سرعت سرد شدن فلز بسته به ضخامت و روش تولید آن متفاوت است.
شناخت شیوه ساخت قالب ریژه
همان‌طور که بیان شد، فرآیند ریخته‌گری با توجه به قالب ریژه انجام می‌شود تا فلزات تحت فشار متناسب با شرایط دلخواه فرم دهی شوند. انتخاب قالب مناسب برای صنایع مختلف امروزی نظیر صنعت ذوب از اهمیت بالایی برخوردار است. قالب‌های ریژه به منظور تسریع در تولید انواع فلزات و کاهش هزینه‌های جانبی تولید می‌شوند.
طراحی قالب‌های ریژه به عنوان یک کار سخت و تخصصی محسوب می‌شود. هزینه طراحی قالب ریژه متناسب با کیفیت، نوع و تکنولوژی به کار رفته در آن متفاوت است. بعد از طراحی اولیه که به شکل معمول توسط مهندسان انجام می‌شود، طرح اولیه برای ساخت قالب پیاده سازی شده و با استفاده از مواد اولیه نظیر چدن، خاکستر، آلیاژهای فولاد و… ساخت قالب ریژه آغاز می‌شود. تبدیل فلزات به شکل‌های مختلف بر اساس این قالب صورت می‌گیرد، لذا قالب انتخاب شده بر اساس نیاز صنایع امروزی متفاوت است.
یک قالب باکیفیت که دارای طراحی اصولی و مهندسی شده باشد، باعث می‌شود تا هزینه تمام شده ریخته‌گری به شکل قابل توجهی کاهش پیدا کند. علاوه بر هزینه، بسیاری از فعالان اقتصادی می‌توانند با ساخت قالب ریژه مناسب، در زمان خود نیز صرفه جویی کنند.
برای مشاهده لیست قیمت تجهیزات ریخته گری اینجا کلیک کنید.
فاکتورهای کلیدی در افزایش طول عمر قالب ریژه
عوامل زیادی وجود دارند که باعث افزایش طول عمر قالب ریژه می‌شوند که شناخت آنها برای افراد و صنایع امروزی از اهمیت بالایی برخوردار است. از مهم‌ترین این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درجه حرارت مواد مذاب
هر قالب ریخته‌گری دارای یک آستانه تحمل برای حرارت مواد مذاب است که نباید از حد تعیین شده بالاتر برود. افزایش دما برای ریختن مواد مذاب درون قالب ریژه، باعث ایجاد حفره‌های انقباضی بر روی قالب می‌شود. همچنین دمای بالا می‌تواند با ایجاد پیچ و تاب‌های اساسی، طول عمر قالب را کاهش دهد.
وزن قطعه فلزی
برای فرم دهی به فلزات، قالب انتخاب شده باید تحمل وزن بالایی داشته باشد. هر چه قطعه انتخاب شده از وزن سنگین‌تری برخوردار باشد، طول عمر قالب کاهش پیدا خواهد کرد.
ضخامت قطعه
ضخامت قطعه نیز به صورت مستقیم تعیین کننده طول عمر قالب ریژه است. به دلیل تفاوت در ضخامت فلزات، سرعت انجماد باید به آرامی انجام شود، در غیر این صورت قالب به مرور زمان دچار حفره می‌شود.
انتخاب پوشش دهی قالب ریژه
اصولا تولیدکنندگان برای تولید انواع قطعات فلزی به شکل دلخواه، جهت افزایش طول عمر قالب ریژه از پوشش عایق استفاده می‌کنند. این پوشش می‌تواند ترکیبی از آب و شیشه، خاک نسوز، انواع طلق یا سنگ‌های صابونی باشد.
معرفی انواع شیوه ریخته‌گری
سه شیوه متفاوت برای ریخته‌گری وجود دارد که هر کدام می‌تواند برای فرم دهی به فلزات مختلف کارآمد باشد. از مهم‌ترین شیوه‌های ریخته‌گری می‌توان به سه روش دستی، نیمه اتوماتیک و اتوماتیک اشاره کرد:
شیوه دستی
در این روش تمام مراحل انجام کار به شکل دستی و بدون استفاده از دستگاه‌های پیشرفته امروزی انجام می‌شود. کسانی که به دنبال فرم‌دهی قطعات ساده با ضخامت کم هستند، می‌توانند شیوه دستی را انتخاب کنند. تولید قطعات با ضخامت کم که از برآمدگی زیادی برخوردار هستند، با استفاده از شیوه دستی ریخته‌گری امکان پذیر است. اکثر قطعات ریژه به شیوه دستی تولید می‌شوند، چرا که هزینه نهایی تولید آنها به نسبت سایر روش‌ها کمتر است.
شیوه نیمه اتوماتیک
تولید انبوه قطعات فلزی با استفاده از روش نیمه اتوماتیک انجام می‌شود. در این شیوه برای افزایش سرعت باز و بسته کردن قالب، از سیستم‌های هیدرولیکی پیشرفته استفاده می‌شود. این امر باعث کاهش انرژی کارگران شده و هزینه نهایی کار را به کمترین میزان خود می‌رساند. پر کردن و خروج قطعات به شکل دستی، توسط نیروی انسانی انجام می‌شود. شیوه نیمه اتوماتیک یک شیوه محبوب در میان صنایع مختلف امروزی است که با توجه به نیاز کسب و کارهای اقتصادی انتخاب می‌شود.
شیوه اتوماتیک
در این روش تمام مراحل کار با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و به شکل خودکار انجام می‌شود. مراحل ریختن مواد در قالب، بستن قالب، انجماد و خروج قطعه با استفاده از تکنولوژی روز انجام می‌شود تا دقت و سرعت عمل به حداکثر خود برسد. دستگاه‌های پیشرفته امروزی توانایی تولید انواع قطعات مختلف را با استفاده از شیوه اتوماتیک دارند. به کارگیری شیوه اتوماتیک مزیت‌های زیادی را به دنبال دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به کاهش خطای انسانی در مراحل ریخته‌گری اشاره کرد.
مزیت‌های ریخته‌گری در قالب ریژه
ریخته‌گری با استفاده از قالب ریژه، مزیت‌های زیادی را به دنبال دارد که مهم‌ترین آنها به شرح زیر هستند:
افزایش سرعت تولید انواع قطعات فلزی
تولید قطعات باکیفیت در مدت زمان کوتاه
افزایش دقت فرآیند ریخته‌گری
تولید قطعات یکنواخت به شکل مداوم
سطح تمام شده مناسب
تولید قطعات با کمترین عیوب و استحکام بالا
شرایط بسیار مناسب زیست محیطی
هزینه‌های کم و مقرون به صرفه
برخورداری از دقت بالا به دلیل زوایای قالب
هر کدام از موارد بیان شده به عنوان یک مزیت کلیدی در فرآیند ریخته‌گری محسوب می‌شوند. ریژه‌ریزی برای قطعات کم، از لحاظ صرفه، توجیه اقتصادی ندارد، لذا افراد بهتر است با استفاده از شیوه دستی، فرم دهی را انجام دهند. استفاده از پوشش‌های باکیفیت باعث می‌شود تا طول عمر قالب ریژه به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کند.
یکی از معایب ریخته‌گری با استفاده از قالب ریژه، بحث تولید قطعات بزرگ است. در تبدیل قطعات بزرگ، به کارگیری قالب می‌تواند هزینه‌های گزافی را برای صنایع امروزی به دنبال داشته باشد.
عوامل اثرگذار در قطعات فلزی تولید شده
ریخته‌گری یک شیوه کلیدی برای تولید فلزات با استفاده از فرم دلخواه است. عوامل زیادی به شکل مستقیم بر روی کیفیت نهایی قطعات تولید شده تاثیرگذار هستند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دمای قالب
دمای مذاب
ضخامت پوشش قالب
ضخامت دیواره قالب
انتخاب قالب ریژه مناسب
شیوه استفاده از تبدیل فلزات
هر کدام از موارد گفته شده می‌تواند بر روی کیفیت نهایی تولید اثرگذار باشد. صنایع مختلف نظیر صنعت ذوب، با توجه به نیاز خود باید از قالب‌های ریژه باکیفیت برای فرم دهی به قطعات فلزی استفاده کنند. به کارگیری شیوه ریخته‌گری، متناسب با نیاز هر صنعت متفاوت است؛ لذا انتخاب روش اتوماتیک می‌تواند خطای انسانی تولید را تا حدود زیادی کاهش دهد.
محصولات تجهیزات ریخته‌گری
(برای مشاهده هر محصول و قیمت روز آن روی اسم محصول کلیک کنید)
- وِنت ریخته‌گری
- الکترود گرافیتی
- غلاف ترموکوپل
- سمپلر مذاب
- نازل تاندیش
- بوته گرافیتی
- ماهیچه ریخته گری
- غلاف ترمومتر
- سایر تجهیزات ریخته‌گری
جمع بندی
ریخته‌گری با استفاده از قالب ریژه به عنوان یک فعالیت اصولی در جهت فرم دهی به فلزات مختلف است. امروزه بسیاری از صنایع تولیدی برای تبدیل قطعات ناکارآمد به فرم دلخواه می‌توانند از این شیوه استفاده کنند. روش‌های ریخته‌گری به سه شکل مختلف امکان پذیر است که در این مقاله به آن اشاره شده است. مزیت‌های این کار به گونه‌ای است که بسیاری از صنایع فعال امروزی ترجیح می‌دهند تا با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته، ریخته‌گری را انجام دهند.
اهمیت و توجه به قالب ریژه می‌تواند طول عمر محصول طراحی شده را به شکل قابل توجهی افزایش دهد، لذا افراد و صنایع فعال اقتصادی باید به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته باشند.
برای مشاهده لیست قیمت تجهیزات ریخته گری اینجا کلیک کنید.
